Villa Cranendonck, Cranendonck 1, Soerendonk
Villa Cranendonck, Cranendonck 1, Soerendonk
Op de plaats van de eerdere hoofdhoeve van Cranendonck werd in 1917 de L-vormige villa Cranendonck met middentoren neergezet, die in 1938 na vergroting als gemeentehuis voor de in 1925 gevormde gemeente Maarheeze ging dienen. De gemeente Soerendonk (met de dorpen Soerendonk, Sterksel en Gastel) werd in 1925 ondanks lange en hevige protesten bij de gemeente Maarheeze gevoegd. In 1938 werd het landgoed Cranendonck van Cloquet openbaar verkocht. Het gemeentebestuur van Maarheeze zag haar kans schoon en kocht Cranendonck aan voor in totaal f 81.550. De landbouweconomische motieven (grondgebrek werkverschaffing) wogen hierbij het zwaarst. Daarnaast wilde men strijd tussen Maarheeze en Soerendonk over een nieuw gemeentehuis voorkomen door de villa Cranendonck, precies tussen beide plaatsen gelegen, hiertoe te verbouwen en in te richten. Daarbij zijn onder andere de wapens van beide gefuseerde gemeenten in de torengevel aangebracht. Eind 1940 werd de tot het raadhuis verbouwde villa in gebruik genomen. Hiermee was het bestuurlijk centrum van de omliggende plaatsen weer op een eeuwenoude vertrouwde plaats teruggekeerd. Na de gemeentelijke herindeling van 1997 waarbij de huidige gemeente Cranendonck ontstond, werd dit raadhuis weer verlaten.
De Noord-Brabantse Cultuurhistorische Waardenkaart omschrijft het pand als volgt: Herinnering aan vroegere nederzetting en landschappelijke ligging. Het slotenpatroon herinnert nog aan de vroegere omgrachting. Gebouw in historiserende architectuur met zware muurankers e.d. Kruiskozijnen. Samengesteld zadeldak met topgevels en hoektorens met Romaanse pannen. Toren (uit 1917) met spits en ui-bekroning gedekt met leien, rondboogfries en een klok. Een tweetal wapens in het muurwerk. De bakstenen muren zijn witgeverfd met zwarte plint. In de tuin is een tuinhuis gelegen. Het gebouw is gelegen in een parkachtige tuin met o.a. rode beuken, haagbeuk en tamme kastanje, gazon en vijver.
Afbeelding: Gemeentehuis Cranendonck, 1938 – 1997 (Brabant Collectie, Universiteit van Tilburg).
Afbeelding. Villa Cranendonck (juni 2011)
