Mobilisatiecomplex Valkenswaard

Uit Erfgoedwiki
Ga naar: navigatie, zoeken

Mobilisatiecomplex Valkenswaard

Het MOB-complex in Valkenswaard besloeg een oppervlakte van ruim zeventien hectare. Voor de gemeente was het de aankoop van het terrein van groot belang. Immers, het MOB-complex lag in een groot bosgebied dat helemaal eigendom van de gemeente is. Door de aankoop wilden B & W voorkomen dat het gebied eigendom van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) zou worden. Gelukkig had de gemeente recht ‘op eerste koop’. De nieuwe bestemming bleef lang onduidelijk. Het terrein maakte deel uit van ‘de groene hoofdstructuur met aanduiding ‘bos- en natuurgebied’. Volgens het streekplan werd ‘voor maximale rust en ruimte voor de ontwikkeling van de natuur’ gepland. In verband met een speculatie beding kan pas over vijftien jaar bezien worden of er iets anders met het terrein kan gebeuren. De gemeente denkt aan recreatieve mogelijkheden. De provincie wil echter alleen terug naar de natuur. Het opruimen van alle voormalige MOB-complex en in NB kostte de provincie in totaal 26 miljoen euro. Alle terreinen (totaal 175 hectare) werden teruggegeven aan de natuur. Hiermee werd het eerdere plan van valkeniersbedrijf ‘Falcon Crest’ om naar het perceel in Valkenswaard te verhuizen afgeschoten. Op 25 juni 2007 werd door de Dienst Landelijk Gebied een overeenkomst gesloten over deze sanering.

Een mobilisatiecomplex of MOB-complex was in Nederland de naam voor een complex van militaire gebouwen met bijbehorende infrastructuur. Ze hadden tijdens de Koude Oorlog, een periode waarin West Europa een inval door de Sovjet-Unie vreesde, een wezenlijke functie. De gebouwen omvatten magazijnen, munitiebunkers, brandstof-opslagplaatsen of werden gebruikt als stalling voor militaire voertuigen. Een eventuele, snelle mobilisatie werd hierdoor mogelijk. In 2004 was de Dienst Domeinen eigenaar van de MOB-complexen.

Na de ‘perestrojka’ werden de complexen overbodig en zodoende beschikbaar voor hergebruik. De 53 militaire terreinen met een totale oppervlakte van 2100 ha lagen verspreid over het gehele land en waren van 1956 tot circa 2000 in bedrijf. Deze terreinen liggen vaak in de Ecologische Hoofdstructuur en zullen aan de natuur worden teruggegeven. Deze gebouwen worden, na selectie, behouden vanwege hun cultuurhistorische waarde. Herbestemming als woongebied of bedrijventerrein is ook mogelijk.

November 2008 startte de afbraak van het Mobilisatiecomplex te Valkenswaard. De sloop van de dertig gebouwen en van de wegverharding werd juni 2010 afgerond. Het Valkenswaardse terrein zal opnieuw worden ingericht als natuurgebied een belangrijke ‘Stepping Stone - functie’ krijgen tussen de beide natuurgebieden De Malpie en De Plateaux. Het munitiegebouw is vanwege de historische waarde behouden. De gemeente Valkenswaard wilde eventueel een deel van het gebouw voor opslag bij de scouting in gebruik te geven. In het pand werden voorzieningen gemaakt zodat de ruimten fungeren als verblijfplaats voor vleermuizen. Bij het complex bevonden zich twee dienstwoningen. De bestemming hiervan werd gewijzigd in burgerwoningen. In een overeenkomst met de provincie Noord Brabant werd bepaald dat de provincie de kosten voor de sloop en de direct daarmee samenhangende werkzaamheden voor haar rekening neemt. De geraamde kosten beliepen voor het MOB-complex Valkenswaard circa 10 tot 15 miljoen euro. De provincie wil deze kosten terugverdienen door verkoop van ongeveer 100 bouwkavels in het kader van de ‘ruimte voor ruimteregeling’. Als alle werkzaamheden afgerond zijn, werd door het project in totaal ruim175 ha natuurterrein in Brabant hersteld door 25 ha asfalt en 12 ha gebouwen te verwijderen.