Landgoed 's-Heerenvijvers, Oirschot
Inhoud
Landgoed 's-Heerenvijvers te Oirschot
Omschrijving
Klein landgoed met eiken en beukenlanen, loof- en naaldbossen en landbouwgronden. Kern van het landgoed is een groot woonhuis. Kenmerkend zijn de grachten en vijvers, waaraan het landgoed haar naam ontleent. In de grootste vijver een eilandje met een folly, in de vorm van een torenruïne. In het landgoed verder een uitzichtheuvel met een krans van uitgegroeide beuken, die vroeger een haag hebben gevormd. Het landgoed dateert van voor ca. 1840 en de naam wijst erop dat het ooit gesticht is door de heren van Oirschot, mogelijk rond enkele visvijvers. Het woonhuis dateert van voor 1900.
Een gids voor Oirschot en omgeving uit 1919 van Van Esch beschrijft de omgeving van landgoed ’s-Heerenvijvers: ‘Nog geen kwartier gaans van het dorp of ge zijt volop in de bosschen; Wel niet die afwisseling van verschillende houtsoorten zooals in de bosschen van de fam. de la Court, neen, ge vindt hier hoofdzakelijk het naaldhout, Mast,Den of Spar. Maar ook dat heeft zijne bekoring en gij gevoelt het, dat de uitwaseming van het overvloedige dennenhout U ruimer doet ademen (…) Zijt Gij uitgerust aan den zoom van dit dennenwoud, vervolg dan uw weg door een der lanen van het landgoed ‘’s Heeren Vijvers’ en bestijg den Heuvel, dien ge daar vindt. Heerlijk, schitterend is het vergezicht over de vlakte, die zich hier aan uw oog ontplooit. Die tinteling van licht, die zonnige plekken op de paarsch bruine heide, afgewisseld door het donker groen der dennenbosschen aan uw voet, dat helder onbesmette koepeldak boven U aan den gezichteinder, overgaande in een wazig blauw grijs, doet een mengeling van kleuren ontstaan, waaraan het oog niet te verzadigen is!’
Bij de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE) staat 's-Heerenvijvers als een complex Rijksmonumentnr. 519165.
Weekendhuis landgoed ’s-Heerenvijvers
Op een omgracht terrein aan de noordwestelijke zijde van het landgoed ligt een klein weekendhuis uit 1936-'37 in traditionalistische stijl. Het huis werd gebouwd als buitenverblijf door Philips-directeur Mr. Loupart. Het terrein waarop het huis is gebouwd, is begroeid met hoog opgaande eiken met een onderbegroeiing van rododendrons en, langs de grachten, varens. Het terrein is aan de oostelijke zijde toegankelijk via een naoorlogse, buiten de bescherming vallende ophaalbrug. Op het terrein staat ook een voormalige dienstwoning.
Het eenlaags huisje heeft een rechthoekige plattegrond en wordt gedekt door een schilddak met daktegels. Het dak rust gedeeltelijk op houten stijlen met korbelen. Aan de zuidelijke zijde, waar via een trap een open aanlegsteiger aan het huis grenst, zijn deze in het zicht gelaten.
Belangrijk element in het gebouw is de omstreeks 1970 in een in plattegrond halfronde noordelijke aanbouw geplaatste open haard, waarvan de hoge ijzeren schoorsteen aan de noordelijke zijde van het pand zichtbaar is. Deze heeft een verjongende, vierkante doorsnede. Oorspronkelijk was deze noordelijke muur recht gesloten. De glas-in-lood ramen (atelier voor glasschilderkunst Hein F.M. Boumans, Asten) dateren uit 1951 en zijn door Quirinus Eijsbouts en Marie-Louise Loupart aangeboden ter gelegenheid van de zestigste verjaardag van O.M.E. Loupart op 24 februari 1951. In de vensters de tekst: "Ik zoek in de lucht / Ik zoek in de aarde / Ach gij narren alle vier / Wat gij zoekt is immers hier". In het gebouw is een deel van de oorspronkelijke keuken nog aanwezig. De centrale ruimte heeft een hoog spitsbogig gewelf met een driepas-doorsnede.
Dienstwoning personeelsverblijf landgoed ’s-Heerenvijvers
Op een omgracht terrein aan de noordwestelijke zijde van het landgoed ligt ten noordwesten van het weekendhuis een klein personeelsverblijf (dienstwoning) uit 1937 in traditionalistische stijl. Het huis staat bekend als 'het Onding'. Een gedeelte functioneerde vroeger als kolen- en houtopslag. Later is in de noordelijke gevel een vleugeldeur aangebracht. Het eenlaags bakstenen gebouw heeft een globaal rechthoekige plattegrond en wordt gedekt door een samengesteld geknikt schilddak met verbeterde Hollandse pannen. De gevels zijn opgetrokken in baksteen. Aan de oostelijke zijde heeft het pand een topgevel, bekroond met een piron. De westelijke gevel, die grenst aan de gracht, heeft rechthoekige zesruits vensters en getoogde zesruits vensters met kunststenen geboortestenen. In de noordelijke gevel bevindt zich een opgeklampte inrijpoort. Ook de zuidelijke gevel wordt bekroond door een piron. Aan de oostelijke zijde staat een vrijstaand eenlaags schuurtje onder zadeldak met verbeterde Hollandse pannen. Het bakstenen gebouwtje heeft betimmerde topgevels.
Poort landgoed ’s-Heerenvijvers
Aan de noordelijke zijde van het landgoed staat een smeedijzeren poort, daterende uit omstreeks 1930. De poort sluit een onverharde toegangsweg af, die, vanaf de doorgaande weg naar Oirschot, leidt naar het omgrachte terrein van het weekendverblijf. De smeedijzeren vleugelpoort is gehangen aan twee in machinale baksteen opgetrokken pijlers, waarvan de linker het opschrift "'s-Heeren" en de rechter het opschrift "Vijvers" draagt.
Bos, park/tuin en lanen 's Heerenvijvers
Bos, park/tuin en lanen op een landgoed. De beplanting bestaat o.a. uit zomereik, Amerikaanse eik, grove den, beuk, ruwe berk, spar, wilde lijsterbes, zwarte den, Douglas en rododendron. In de ondergroei o.a. eikvaren, dubbelloof, valse salie, koningsvaren, blauwe bosbes, wilde kamperfoelie en lelietje-van-dalen. De lanen bestaan met name uit eik en beuk. In het landgoed een uitzichtheuvel met een krans van uitgegroeide beuken, die vroeger een haag hebben gevormd. Het geheel dateert overwegend uit de periode 1900-1920, maar is deels ook ouder.
