Budel Molen Zeldenrust
Budel Molen Zeldenrust
Industrie- en poldermolen (Ronde stenen bergkorenmolen) uit 1869 Rijksmonument. De molen werd in 1869 door Jan Rooijmans als beltmolen gebouwd. Dit omdat hij geen molenaar/pachter meer kon zijn op de andere Budelse molen Nooitgedacht (omdat die vanaf dat moment bemalen zou worden door de zoon van de eigenaar). De molen werd gebouwd als koren- en schorsmolen. Het graan werd gemalen voor mens en vee en de schors (van vooral eikenbomen) voor de plaatselijke leerlooierijen. Doordat de leerlooierijen echter steeds meer gebruik gingen maken van chemische middelen is dit deel van het gemaal na de eeuwwisseling verdwenen. De molenstenen zijn nu niet meer aanwezig, hoewel men nu nog altijd de plaats kan aanwijzen waar ze gelegen hebben. Het is nog steeds onduidelijk wat voor molen de toenmalige eigenaar heeft willen bouwen. Opvallend is de knik in de romp, net boven de maalzolder. Het lijkt aannemelijk dat Rooijmans een hogere molen wilde bouwen.
In 1900 brandde de molen uit en werd meteen daarna hersteld. Na de brand werd de vloer van de maalzolder 40 cm. lager gelegd. Thans ligt de maalzolder nog ca. 1,20 m. boven de berg. Het is uiteindelijk een ronde stenen beltmolen geworden. De toren is van baksteen en om de toren was een aarden wal aangebracht om de wieken en het kruiwerk te bedienen. Deze aarden wal, de zogenaamde belt, is in gedeeltes afgegraven, het laatste gedeelte in 1966. De aarden wal is geheel vervangen door het pakhuis. Nu worden de wieken en het kruiwerk vanaf het pakhuis bediend. Bij de restauratie van 1966 werd de kruilier vervangen door een (niet streekeigen) kruirad, een vangstok aangebracht en de gehele staart crèmekleurig geschilderd. Later keerde de kruilier terug en verdween de vangstok ook weer. Bij de restauratie van 1977 werd de vlucht met 79 centimeter verlengd tot 26,84 meter. In 2000 werd een nieuwe buitenroede met fokken aangebracht. In 2009 is de molen opnieuw geschilderd, nu in een zeer sobere kleurstelling. Er wordt nog regelmatig op windkracht gemalen.
