Grenspaal: Ripse paal
De Ripse Paal is een grenspaal die al genoemd werd in 1544 en op vele kaarten ingetekend is vanaf 1669. Ten westen van deze grenspaal ligt de Weijser Paal. In 1875 kocht H.A.Huyskes aan de Ripse Paal ca. 402 ha grond van de gemeente Helmond die deze gronden verworven had in 1864 bij de verdeling van de zogenaamde Bakelse Peel. De gemeente Helmond verbond er de nieuwe naam De Rips aan, waarschijnlijk vanwege het feit dat de grenspaal het enige kenmerkende object was aan het zojuist verworven uitgestrekte heidegebied. Hermanus Antony Huyskes liet de naam van de grenspaal en de gronden overgaan op de nieuwe boerderij die hij in 1875 liet bouwen aan de pas nieuw aangelegde rechte zandweg van( de kruising met de Hazenhutsedijk/Gemertsendijk) naar de grens met Oploo tot aan de Loeff Paal. Later in 1920-21 ging de naam De Rips over op de parochie en het dorp.
De Ripse Paal
Als men de Middenpeelweg passeert wijzigt de naam van de zandweg waaraan de grenspalen tussen Bakel en Gemert liggen. Het veranderd dan van Langs de Palen in Grensweg. De weg doorsnijdt ook geen bosgebied maar een weidegebied. Aan de Gemertse kant de bezittingen van de voormalige hoeve De Vossenberg, gesticht door de familie Robbé-Groskamp in 1917. Aan de Bakelse kant van de grens lagen achtereenvolgens de peelgebieden van Bakel, Helmond, Aarle-Rixtel en Beek en Donk, die afzonderlijk werden verkocht en ontgonnen, na de onderlinge verdeling in 1864. Het gebied van Helmond, direct voorbij de huidige Middenpeelweg, werd aangeduid met de naam De Rips. De grenspaal ter plaatse kende van oudsher de naam Ripse Paal en de eerste ontginningsboerderij kreeg de naam De Rips in 1875. Toen in 1883 dit voormalige Helmondse peelgebied met de eerste boerderijen te koop werd aangeboden, werd daarvoor ook de naam De Rips gebruikt. Later is in dit gebied het peeldorp De Rips ontstaan. Op diverse oude kaarten werd de naam van de grenspaal overigens aangeduid als de Kipse Paal. Naar alle waarschijnlijkheid is dit veroorzaakt door een leesfout van één van de oude kaartenmakers. Vervolgens hebben andere kaarttekenaars deze leesfout overgenomen.
Hier de Ripse Paal met de stenen als ronde top van de bijenkorf. De muur is gebouwd als een deel uit een honingraat. De grenspaal staat tussen stenen die in honingraatverband zijn gelegd. Dit alles verwijst naar de onmetelijke heide die hier ooit was. Zij leverde de schapen voedsel en de mens brandstof, zoetstof en vele dingen meer.
Het dorp De Rips
In 1864, bij de verdeling van de Bakelse Peel tussen de gemeenten Helmond, Beek en Donk, Aarle-Rixtel en Bakel, werd Helmond eigenaar van een grote strook peelgebied ter hoogte van De Ripse Paal. Het Helmondse perceel strekte zich uit van de gemeentegrens met Gemert dwars door de gemeente Bakel tot aan de gemeentegrens met Venraij. De huidige Middenpeelweg vormde zo ongeveer de zuid-westelijke grens. De gehele bebouwde kom van het huidige kerkdorp De Rips lag binnen de grenzen van dit perceel. Op de verdelingskaart van 1864 is als enige opmerkelijk detail van dit perceel weergegeven: de Ripse Paal!
In 1874 verkocht de gemeente Helmond dit heideperceel van 402 hectare aan Hermanus Huyskes uit Hedel. In het gemeentearchief van Helmond is de aantekening gevonden dat Helmond in laatstgenoemd jaar de som van 12.000 gulden had ontvangen, “zijnde de opbrengst van perceel De Rips”. Het is dus de gemeente Helmond geweest die de naam van de grenspaal hechtte aan het grondgebied dat daar aan ‘paalde’.In opdracht van Hermanus A. Huyskes werd in 1875 begonnen met de bouw van boerderij De Rips, die in 1876 in gebruik werd genomen. Huyskes zelf heeft nooit op boerderij De Rips gewoond. Op de ontginning, waar aanvankelijk de schapenhouderij een belangrijk onderdeel vormde, was van meet af aan een bedrijfsleider aangesteld. In de zomer van 1883, na de dood van Hermanus Huyskes, biedt de familie Huyskes Bouwhoeven en inculte gronden onder Bakel genaamd “De Rips”, ter grootte van 402 hectaren te koop aan. De verkoop ging niet door omdat er geen aanvaardbaar bod kwam. Er werd fl 3.845,- geboden, terwijl er destijds fl 12.000,- voor was betaald. In 1885 staan als eigenaar te boek ene Arnold Huyskes bierbrouwer te Hedel en Herman E. Huyskes koopman te Groenlo. Pas in 1899 verkochten zij het bedrijf, waarna het in beheer werd gegeven bij de Nederlandse Heidemaatschappij.
Vanaf de verdeling van de Bakelse Peel in 1864 lijkt de naam “De Rips” gevestigd. Voordien is hij alleen bekend als de naam van een grenspaal. In 1864 gaat hij over op het perceel heide van de gemeente Helmond, welk perceel onder die naam vanaf 1874 door Huyskes cs. in ontginning wordt gebracht, hetgeen in de jaren twintig van de twintigste eeuw uitmondt in de naamgeving De Rips voor een nieuw verrezen kerkdorp.
