Eerdbruggen, Oirschot

Uit Erfgoedwiki
Ga naar: navigatie, zoeken

Gehucht Eerdbruggen te Oirschot

In de 14e - 16e eeuw was Eerdbruggen een van de gehuchten van Oirschot. Als zodanig nam het deel in gemeynten en staat het met hoeven getekend op de kaarten. Toch is deze plek nu amper bewoond en raakte de naam Eerdbruggen ter plaatse vrijwel vergeten. Volgens Karel Leenders verwijst de naam naar de Heerbaan, die hier enkele laagten als dijk (met heulen) zou oversteken. De naam Eerd betekent aarde, gemaakt van aarde; bruggen zou dan refereren aan meerdere overgangen over het water.

Volgens Oirschots historicus J. Lijten hoorde Eertbruggen onder de hertgang Straten, ten opzichte waarvan het noordelijk lag aan dat gedeelte van de Lopende straat, dat bij de ruilverkaveling is verdwenen en dat de rechte verbinding vormde tussen de noordelijkste punt van de weg, die nu 'Straten' heet, en de zuidelijke punt van wat nu nog 'Lopende straat' heet. De Romeinse 'heerstraete' ging daar volgens hem door een nogal laag gelegen gebied, zodat de Romeinse genie een dijk opschoot vanuit de bermsloten, wat door de toenmalige bevolking aangeduid zal zijn als een 'brug van aarde", hetgeen de verklaring zal zijn voor de naam, te vergelijken met 'Landvoort' op de grens van Oirschot en Zeelst-Oerle.

Het verdwenen gehucht Eerdbruggen, ook geschreven Ertbruggen, bestaat nog slechts toponymisch in oude veldnamen. Op een oude, met de hand getekende kaart uit de zeventiende eeuw, komt het een flink stuk ten noorden van Straten voor. Er staan daar een negental huizen getekend in driehoeksvorm. Aan de hand van veldnamen kregen heemkundigen het vermoeden dat het verdwenen gehucht gezocht moet worden bij het groepje woningen rond de kuil Lopense Straat nr. 2, 3 en 4. In de droge zomer van 1976 verdroogden in de weilanden enkele rechthoekige plekken, waar een harde zandbank of iets dergelijks aanwezig moest zijn. Enige tijd later werd het vermoeden bewaarheid toen een perceel zeer diep geploegd werd. De funderingszandbanken kwamen bloot en rond het vroegere pleintje vertoonden zich vier plaatsen, waar een huis of een schuur gestaan had. Vermoedelijk zijn de huizen verdwenen door een terugloop van het aantal bewoners, omdat het gebied te armoedig was. Met armoedig wordt bedoeld dat er te weinig mogelijkheid was om uit te breiden. In het verleden was de waterstand immers veel hoger, zodat veel terrein in de omgeving te nat was om te ontginnen. De naam Eerdbruggen wijst dan ook op een lange, smalle, hoge zandstrook door een laaggelegen gebied. Daar komt dan ook de naam Laageind vandaan, in de volksmond Leegend. Eerdbruggen reikte noordelijk tot aan de Pölkens (paaltjes), die de grens markeerden, met Termeide.