Kerkeind, Hapert

Uit Erfgoedwiki
Ga naar: navigatie, zoeken

Kerkeind, Hapert

Het van oorsprong middeleeuwse kerkdorp Hapert (eerste vermelding 710) heeft zich ontwikkeld op de smalle dekzand rug tussen de dalen van de Groote Beerse en het Wagenbroeks Loopje. De Provinciale Weg en de weg Castersedijk-Ganzestraat vormen de belangrijkste as waarlangs jongere lintbebouwing is ontstaan. De kern van Hapert bevond zich in het midden van de 19de eeuw om het Kerkepad en de Oude Provinciale weg, met naar het zuiden toe een uitloper langs de Kerkstraat en de Ganzestraat. In 1895 had zich een eerste bedrijf, het sigarenbedrijf van de gebroeders Claessen, te Hapert gevestigd. De oude structuur van Hapert is door wegenaanleg aan de noordrand zeer sterk aangetast. Het aanzien van het dorp is na de Tweede Wereldoorlog zeer sterk veranderd door zowel woonbebouwing als de komst van industrie.

Hapert vertegenwoordigt een voorbeeld van de secundaire kerkdorpen, ontstaan in de hoge Middeleeuwen, als afsplitsing van een oerparochie. AI vroeg kwam hier het proces van verdichting, van niet-agrarische activiteit en bebouwing rond de kerk, op gang. In 1830 staan er ca 30 boerderijen, huizen, pastorie kerk en protestantse kerk in twee groepjes en wat verspreid daar tussen langs de weg langs de noord- en oostzijde van een groot openakker gebied. De oude kerk staat in het meest noordwestelijke groepje, aan de rand van de akker. Daar staat ook de pastorie en de protestantse kerk. In het zuidoostelijke groepje verrees een nieuwe kerk.

Hapert.jpg

Afbeelding: Hapert op de kadasterkaart van 1830 met aanduiding functie bewoners (naar B. Beex).