De eerste middeleeuwse parochiekerk van Valkenswaard
De eerste middeleeuwse parochiekerk van Valkenswaard
Valkenswaard en Waalre waren twee canoniek verenigde parochies waarin de abt van Echternach het patronaatsrecht had. De kerk te Valkenswaard is gewijd aan Sint Nikolaas. De parochie Valkenswaard werd in de 16e eeuw zelfstandig van die van Waalre.
Het is blijkbaar onbekend wanneer er in de akker van Valkenswaard een kerk verrees. De naam Kerkakkers komt vanaf 1499 voor in de bronnen, de naam Kerkpad vanaf 1497, de naam Kerkweg vanaf 1457. Deze laatste leidde echter naar de Kerkedries waar de eerste kerk van Valkenswaard gestaan zou hebben. Het eerste bewijs van een kerk in Valkenswaard dateert echter pas uit 1446 toen werd vastgelegd dat de kerkelijke rente geïnd werd. Al in 1443 werd ‘Heer Herbert capellaen te Wedert’ vermeld.
Heer Herbert woonde aan de Kromstraat op een perceel dat in die tijd ‘het Heer Herbrechs gelaech’ genoemd werd. Dit terrein van circa 1½ ha omgeven door wallen en wegen met daarop een woning en verder daarbij behorende akkers, beemden en weilanden blijkt, volgens bronnen uit 1500 tot 1800, steeds tienden vrij in eigendom te zijn van de Abt van Echternach. Het was een leengoed dat telkens werd verpacht. Op 20 februari 1793 werd het perceel, ten behoeve van een pastorie, aangekocht door de gemeente Valkenswaard. Later werd hier het broederhuis en de Aloysiusschool gebouwd. Van priester Herbert zijn verder, behalve de vermelding van zijn overlijden in 1480, weinig gegevens gevonden. Het vermoeden bestaat dat op dit perceel de eerste kerk van Valkenswaard gestaan heeft.
Erg lang heeft de eerste kerk in Valkenswaard niet bestaan. In 1497 werd door de kerkmeesters grond aangekocht nabij de Rosheuvel, ‘een wat hoger gelegen plaetse van Wedert’.
