Baronie van Cranendonck

Uit Erfgoedwiki
Ga naar: navigatie, zoeken

Baronie van Cranendonck

Heerlijkheden waar de heer ook de rechtsprekende macht bezat, hoge heerlijkheden, werden in de loop de geschiedenis betiteld als baronie. De baronie Cranendonck betreft een gebied dat aanvankelijk bekend stond als (het Land van) Cranendonck, op verschillende wijzen geschreven, maar verwijzend naar de op deze plaats vroeger veel voorkomende kraanvogel. Vanaf de tweede helft van de zestiende eeuw, toen de Oranjes zich als bezitters baron van dit gebied noemden, sprak men meestal van Baronie van Cranendonck. Deze omvatte, naast het gelijknamige kasteel, de dorpen Budel, Maarheeze, Soerendonk en Gastel. Diverse schrijvers meenden, vermoedelijk in navolging van Hanewinkel, dat Budel niet tot dit gebied behoorde. Zij baseerden dit op het gegeven dat Budel aanvankelijk een vrij eigen goed van de heer van Cranendonck was en later dan de andere dorpen van zijn heerlijkheid, namelijk pas in 1421, aan de Meierij van 's-Hertogenbosch werd toegevoegd. Hoewel zeker dit laatste juist is, laten de bronnen van na die datum er geen twijfel over bestaan dat Budel formeel-juridisch onderdeel uitmaakte van het Cranendonckse gebied.