Huidige versie van 30 dec 2014 om 22:00

R.K. Antoniuskapel (De Bollen 12) Oirschot

Kapelletje (Antoniuskapel) Rijksmonument Nr. 31354 Op 16 juni 1853 werd een verzoekschrift ingediend voor de herbouw van de Stratense Antoniuskapel. De katholieken durfden na eeuwen in het openbare leven quasiondergronds te hebben geopereerd, weer openlijk voor den dag te komen. De kapel werd gebouwd en op 22 april 1887 werd door pastoor Franken met bisschoppelijke machtiging in deze kapel de kruisweg opgericht. Kapel van St. Anthonius Abt. 1853 gebouwd op de plaats van een in 1557 gestichte kapel (n.a.v. een mirakel van Anthonius Abt tijdens de pest-epidemie van dat jaar.) Eenvoudig zaalgebouwtje met ingezwenkte geveltop waarop een dakruiter, in 1953 hersteld. In de gevel onder een baldakijn een reliëf voorstellende St. Joris en de draak.

Afbeelding: R.K. Antoniuskapel

De in 1853 gebouwde R.K. kapel van St. Antonius Abt is een bakstenen gebouw met ingezwenkte geveltop en klokkentoren. De kapel is in 1953 hersteld en in 1992 gerestaureerd. In de top van de voorgevel staat het jaartal 1853. Wie de "bouwmeester" of bouwers zijn geweest en wie de financier(s) is niet bekend. De tip waarop gebouwd werd, was geen gemeenschappelijk bezit, zoals velen zullen denken, maar particulier eigendom. Op oude kadasterkaarten bestaat die tip uit 3 perceeltjes, waarvan er zeker één, en misschien wel alle drie, toebehoren aan de Stratense familie Der Kinderen. Van de eerste honderd jaren van het bestaan van de kapel is weinig bekend omdat er geen schriftelijke gegevens bewaard zijn, alleen mondelinge overlevering. Pas vanaf de jaren vijftig van de vorige eeuw zijn er papieren bewijzen die bewaard worden door de familie van Haaren. Hieruit blijkt dat de Antoniuskapel financieel onderhouden werd door de bewoners van de buurtschap Straten.

Deze kapel is gebouwd op de fundamenten van een eerdere kapel ter ere van de H. Antonius, die in 1648 door de protestanten werd afgebroken. Aan deze kapel is een legende verbonden die evenwel door de protestanten niet werd gewaardeerd. De legende wil dat door de hulp van de H. Antonius de pest verdween uit de Kempen. In de uithoek Straten woonde een kluizenaar die de H. Antonius tot patroon had. Door het vurige smeken van deze kluizenaar verscheen toen op voorspraak van de H. Antonius, zonder dat iemand wist waar het vandaan kwam, een wit paard. Als er een lijk van een pestlijder met dit witte paard naar de kerk werd gereden, hield in het gezin van waaruit het lijk begraven werd de pest op. Zo ging dit van huis tot huis en toen de ziekte overal had opgehouden, was ook het witte paard even geheimzinnig verdwenen als het gekomen was. Ter ere van de H. Antonius werd toen op de plek waar het witte paard het eerst werd gezien een kapel gebouwd.

Voorgangers

De huidige gerestaureerde en opgeknapte kapel van Straten heeft minstens drie voorgangsters gehad. Er is helaas weinig van deze voorgangers bekend. Van de eerste kapel van Straten is slechts een postume vermelding in een zoenakkoord bewaard. Dit akkoord werd gesloten op 29 september 1480 en daarin wordt gesproken over het plaatsen van een kruis bij de plaats in Straten, waar eens de kapel stond. Blijkbaar stond er op dat moment onder Straten nog een stokske (= klein straatkapelletje) met daarin een beeld van Sint Hubertus. Na de vrede van Münster in 1648 is deze Stratense kapel evenals de kapel van de H. Eik tot de grond afgebroken op last van de Staten Generaal. Zoals bij de kapel van de H. Eik zal de fundering bewaard zijn, waarop in het midden der vorige eeuw deze kapel zoals die van de H. Eik herbouwd zal zijn.