Versie van 25 feb 2011 om 11:42

Klooster Nazareth

Het complex van het voormalige klooster Nazareth is in de tijd ingrijpend uitgebreid. Begonnen de Zusters Franciscanessen Penitenten-Recollectinen met een herenhuis dat ze in 1847 kochten als klooster en school voor arme kinderen(de ouders hoefden dan geen lesgeld te betalen), al in 1851-52 werd een schoolgebouw aangebouwd. Oorspronkelijk werden alleen meisjes les gegeven, want in de bestaande dorpsschool zaten zij samen met de jongens en dat was naar Katholieke maatstaven niet gewenst. In 1857 werd een zogenaamde Waterstaatskapel toegevoegd, tegenwoordig een Rijksmonument.In 1882 werd opnieuw uitgebreid, haaks op het vorige schoolgebouw. De leerlingaantallen waren zeer groot. Dit gedeelte werd als school in gebruik gehouden tot 1986 en stond bekend als de Nazarethschool. Allerlei andere toevoegingen als een rectoraat, een muur rondom het terrein en een was en bakhuis werden in de loop van de jaren toegevoegd. Ondanks of juist vanwege al deze nieuwbouw stonden de financien van de zusters er zeker in de 19e eeuw, niet al te gunstig voor. Zij kregen tot 1890 geen steun van kerk of gemeente en verdienden naast het schoolgeld voor de meer vermogende kinderen die ook naar de Nazarethschool kwamen, vooral de kost met allerlei naai-en verstelwerk. De burger en de armenkinderen werden strikt gescheiden gehouden.

Het klooster is compleet met kloostertuinen, begraafplaats voor de zusters (inclusief het ontlangs gerestaureerde lijkenhuisje waar de doden werden opgebaard) en een Mariagrotje in de tuinen. Dit Mariagrotje is gemaakt van het in Gemert veelvoorkomende ijzeroer, een herinnering aan de tijd dat de Gemertenaren probeerden ijzer te verkopen aan het Ruhrgebied. Het werd geen succes maar meerdere gebouwen in de gemeente zijn deels opgetrokken van de ruwe klompen roest, want dat is ijzeroer. Tot de jaren zestig stond er een hoge muur aan de straatzijde van het complex, na een ingrijpende verbouwing van de voorgevel is deze verwijderd.

Bronnen:

T. Thelen, Gemert Monumentaal, 1993, Heemkunderkring de Kommanderij, Gemert

A. van de Kimmenade-Beekmans, A. Otten, T. Thelen, E. Roijakkers, Fotobureau Het Zuiden, Nazareth 150 jaar in Gemert, 1998, Gemerts Heem, Gemert