Kapel: Ossenkapel, Handel

Uit Erfgoedwiki
Ga naar: navigatie, zoeken

Ossenkapel aan de Keskesdijk

Handel. Deze Ossenkapel is gebouwd op de plaats van het oorspronkelijke Mariawonder van Handel.

Handel is de oudste Maria-bedevaartplaats in Noord-Brabant. Dit heeft onder andere te maken met het feit dat Maria de patrones was van de Duitse Orde, die vroeger ook rond Gemert zelf uitgebreide bezittingen had, waaronder ook het Gemertse Kasteel. Maar er heeft in deze contreien ook een wonder plaatsgevonden in 1220 in wat toen nog woeste heide was. ER werd een Mariabeeldje gevonden in een meidoorn. Naar aanleiding daarvan is men gestart met de bouw van de kapel in Handel. Deze en het processiepark met heilige bron, zijn ook nu nog elk jaar het onderwerp van grootscheepse Maria-verering, in haar vorm van Maria, Moeder van (Zeven) Smarten. De bedevaart naar Handel verloopt de laatste honderden meters via de Keskesdijk, ook bekend als de Handelseweg. Hier staan zeven keskes langs de weg die de zeven smarten van Maria uitbeelden. De laatste toevoeging aan deze dijk is de Ossenkapel. Deze is in 1891 opgericht, toen de keskes vernieuwd werden. De Handelse kapel zou namelijk oorspronkelijk op deze plek worden opgericht, omdat het Mariawonder hier had plaatsgevonden, maar de ossen die de stenen voor de kapel trokken wilden hier niet stoppen. Toen is de Handelse kapel op de huidige plaats, in het centrum van Handel neergezet. Later is deze ossenkapel gebouwd, ter herinnering aan die koppige ossen.

De Ossenkapel bestaat uit rode baksteen met een natuurstenen plint. De binnenkant is wit geschilderd met een roodplavuizen vloer. Op de wand achter altaar zijn twee reliefs van zandsteen (retabels) tegen de muur gehangen die de oorspronkelijke legende en de huidige plaats van de Mariakapel in Handel illustreren. De ene retabel stelt een herder voor met die in een boom op deze locatie een Mariabeeldje vindt. De andere stelt de ossenkar voor met de stenen bedoeld voor deze locatie.


Bronnen:

W. van Lierop, T. Thelen, Langs velden en wegen, 2006, Heemkundekring de Kommanderij, Gemert

P.S. van Asseldonk (Kapucijn), Geschiedenis van O.L. Vrouw van Handel, 1970