Grenspunt Sint Wilbertsput (Asten-Deurne-Meijel).: verschil tussen versies

Uit Erfgoedwiki
Ga naar: navigatie, zoeken
Regel 28: Regel 28:
  
 
Literatuur:Henk Willems. Sint Wilbertsput en Luttel Meijel. In: Meijel, bijzonder dorp in de Peel; p. 26-31. Meijel, 2009.  
 
Literatuur:Henk Willems. Sint Wilbertsput en Luttel Meijel. In: Meijel, bijzonder dorp in de Peel; p. 26-31. Meijel, 2009.  
[http://www.medelo.nl/images/files/376-04_Sint_Wilbertsput_en_Luttel_Meijel.pdf]
+
[http://www.medelo.nl/images/files/376-04_Sint_Wilbertsput_en_Luttel_Meijel.pdf Klik hier voor het artikel]
  
 
[[Bestand:20131229_101533_grenspaal_StWilbertsput_wapen_Brabant.jpg|thumb|left|''De replica van de grenspaal met het wapen van Brabant. (Foto 2013: Peter Slegers)''|100px]][[Bestand:20131229_101547_grenspaal_StWilbertsput_wapen_Oostenrijk.jpg|thumb|right|''De replica van de grenspaal met het wapen van Oostenrijk. (Foto 2013: Peter Slegers)''|100px]]
 
[[Bestand:20131229_101533_grenspaal_StWilbertsput_wapen_Brabant.jpg|thumb|left|''De replica van de grenspaal met het wapen van Brabant. (Foto 2013: Peter Slegers)''|100px]][[Bestand:20131229_101547_grenspaal_StWilbertsput_wapen_Oostenrijk.jpg|thumb|right|''De replica van de grenspaal met het wapen van Oostenrijk. (Foto 2013: Peter Slegers)''|100px]]

Versie van 15 nov 2017 om 16:21

Grenspunt Sint Wilbertsput (Asten-Deurne-Meijel).

De Sint Wilbertsput is een middeleeuws grenspunt van Asten, Deurne en Meijel.

Als in 1367 Hendrik van Kuyc, de heer van Asten, bevestigt dat de Astenaren gebruik mogen maken van de 'gemeynte', de gemeenschappelijke gronden, in Asten is Sint Wilbertsput één van die punten in de begrenzing van de 'gemeynte'. De 'gemeynte' lag volgens de akte van 6 december 1367 'binne dese paalen van de Drank tot Aestappen, den geregten vliet op tot Ruth den raade ende van Ruth voor den geregten vliet op tot Sint Wilbertsput op Luttel Meijl ende van daar tot Amsloo ende van Amsloo tot Seven Meeren ende van Seven Meeren tot 's-hertogen paalen toe ende van dien palen af tot Wilput ende van Wielput den geregten stroom nederwaart tot Liedorp ten vonderen toe ende van daar den geregten stroom nederwaart tot geene spleet toe daar die twee Aaen vergaderen ende van dien spleet den geregten vliet op tot Aestappen ten Drank weder toe.'

In 1840 onderzoekt de Gouverneur van Noord-Brabant op verzoek van het enkele jaren eerder opgerichte Noordbrabants Genootschap van Kunsten en Wetenschappen de aanwezigheid van Willibrordusputten in de provincie. Aan districtscommissaris Wesselman stelt hij op 17 april voor de gemeente Asten de vragen: '1. Op de grenzen dezer gemeente, naar de zijde van het dorp Meyel, ligt een Willebrordsput; waarvan heeft deze put dien naam gekregen? 2. Is de put met gebakken of levenden steen opgetrokken? 3. Ligt daar omstreeks een kapel aan den H. Willebrord gewijd? 4. Welke wonderdadige of genezende kracht wordt aan het water van dezen put toegeschreven; en ter genezing van welke kwalen wordt dat water gebruikt?' Enkele maanden later rapporteert de districtscommissaris: 'Sommige leden van den raad hadden wel ooit van de St. Willebrordsput horen spreken, doch niemand wist mij de plaats op te geven alwaar zij zich zoude bevonden hebben; zeker is het dat zij sedert menschen geheugen niet meer bestaat. Even op of aan de limietscheiding van Deurne Liessel en Meyel, staat een steene paal die nog onder de naam van Wilbertsput bekend is, indien er eene put bij die paal bestaan heeft dan moet dit op het territoir van de gemeente Meyel geweest zijn. Voor het overige wist men er mij niets van te zeggen.'

Hendrik Verhees tekende in 1794 op zijn Meierijkaart de ´Wilbordsput en paal´ van 1756.

Een kleine halve eeuw eerder, in 1794, vermeldt Hendrik Verhees op zijn Meierijkaart zowel de put als de paal. De door de Astense gemeenteraadsleden gekende grenspaal is in 1756 geplaatst. De vermelding van put én paal door Verhees geeft geen zekerheid over de werkelijke aanwezigheid van de put, omdat het grenspunt en de -paal aangeduid worden met St. Wilbertsput.

De secretaris van Someren schetste in een register een aantal grenspunten, zoals 'Wilbortsputt'.
De in 1899 in Meijel geplaatste St. Wilbertsput met links een replica van de grenspaal. (Foto 2013: Peter Slegers)

Eind 19de eeuw is de put nog steeds niet te vinden. Op 6 juni 1899 gaan enkele Meijelnaren onder leiding van hun pastoor Jan-Arnold Wouters op zoek naar de put, met succes. Ze vinden de bron en resten van de oude put. Nog datzelfde jaar wordt op de bewuste plaats de put uitgediept en een torentje met de vermelding St. Wilbersput anno 700-1900 gemetseld. Bovenop het torentje staat Sint Willibrord, een beeld dat al enkele keren vervangen moest worden. Put en paal staan op Meijels gebied iets ten zuiden van de grens Noord-Brabant - Limburg.

In de Peel zijn meer wonderbaarlijke putjes dan de St. Wilbertsput, zoals het Handels Putje. Eén van de wonderbaarlijke aspecten van die putjes is het feit dat er altijd water in staat. Ook in droge perioden. De Peelrandbreuk veroorzaakt de zogenaamde wijst. Door de dicht aan de oppervlakte liggende ondoordringbare lagen kan het water niet wegzakken. Het wordt door de ondoordringbare lagen gekeerd, zodat het weer naar boven stroomt.

Eeuwen geleden kwamen lijders aan moeraskoorts naar de St. Wilbertsput om zich door het water te laten genezen. Vanaf 1899 was het water uit de put geneeskrachtig voor oogziekten.

Literatuur:Henk Willems. Sint Wilbertsput en Luttel Meijel. In: Meijel, bijzonder dorp in de Peel; p. 26-31. Meijel, 2009. Klik hier voor het artikel

De replica van de grenspaal met het wapen van Brabant. (Foto 2013: Peter Slegers)
De replica van de grenspaal met het wapen van Oostenrijk. (Foto 2013: Peter Slegers)