Gemertse tabak aan de Kerkstraat: verschil tussen versies

Uit Erfgoedwiki
Ga naar: navigatie, zoeken
(Gemertse tabak aan de Kerkstraat)
(Gemertse tabak aan de Kerkstraat)
Regel 6: Regel 6:
  
 
Een van de fabrieken was van de familie Corstens die schijnbaar in de 19e eeuw al een winkel had voor tabaksartikelen. Dat is de Kerkstraat nr. 5. In de loop van de tijd liepen de zaken zo goed dat in 1909 een nieuwe woning werd gebouwd, een chic herenhuis, dat is de Kerkstraat nr. 1 en in 1922 een nieuwe winkel, de Kerkstraat nr. 3. Die werd deels in ‘Um 1800 stijl’gebouwd, een heel conservatieve bouwstijl met veel versieringen. De zaak werd toen ook uitgebreid naar grossierderij zodat meer producten aan de man konden worden gebracht. Het was een heel cluster aan gebouwen want aan de Bonengang naast deze gebouwen lagen ook de sigarenfabriek en tabakskerverij van de familie Corstens. Er was ook een koffiebranderij waar ‘Gemertse koffij’ werd gemaakt van het gewas chichorei. Die Bonengang liep van de kerkstraat langs deze gebouwen zo de velden in waar de tabak geteeld werd. Hoewel er ook veel import tabak werd gebruikt voor de Nederlandse sigaar.  
 
Een van de fabrieken was van de familie Corstens die schijnbaar in de 19e eeuw al een winkel had voor tabaksartikelen. Dat is de Kerkstraat nr. 5. In de loop van de tijd liepen de zaken zo goed dat in 1909 een nieuwe woning werd gebouwd, een chic herenhuis, dat is de Kerkstraat nr. 1 en in 1922 een nieuwe winkel, de Kerkstraat nr. 3. Die werd deels in ‘Um 1800 stijl’gebouwd, een heel conservatieve bouwstijl met veel versieringen. De zaak werd toen ook uitgebreid naar grossierderij zodat meer producten aan de man konden worden gebracht. Het was een heel cluster aan gebouwen want aan de Bonengang naast deze gebouwen lagen ook de sigarenfabriek en tabakskerverij van de familie Corstens. Er was ook een koffiebranderij waar ‘Gemertse koffij’ werd gemaakt van het gewas chichorei. Die Bonengang liep van de kerkstraat langs deze gebouwen zo de velden in waar de tabak geteeld werd. Hoewel er ook veel import tabak werd gebruikt voor de Nederlandse sigaar.  
 +
  
  

Versie van 28 nov 2011 om 12:20

Gemertse tabak aan de Kerkstraat

Gemert. Het tabakcomplex aan de Kerkstraat in 1926, rechts het herenhuis, in het midden de nieuwe winkel en links de oude winkel

Eindhoven, Kempenland, maar ook Gemert vormden samen een belangrijk productiecentrum voor de Nederlandse tabaksindustrie. Die tabak werd door Columbus ontdekt in de 16e eeuw bij de Azteken en kwam al heel snel naar Europa. Portugal, Spanje en Engeland waren de eerste landen die de tabak verspreidden. Die was toen nog erg duur en werd voornamelijk als snuiftabak, pruimtabak en pijptabak verbouwd. In 1610-1620 begon Nederland ook met de tabaksteelt op eigen bodem. In 1670 had Amersfoort al 120 bedrijven die zich met de tabak bezighielden.

Vanaf 1800 maakte de sigaar furore en op dat moment greep Oost Brabant z’n kans. Zo’n sigaar rollen werd namelijk vrijwel geheel met de hand gedaan en het arbeidsloon was dan ook een belangrijke factor in de productie. Eindhoven was al een belangrijk handelscentrum voor tabak en de Kempen en Gemert kenden zeer lage lonen. Het was een ideale situatie. In 1906 waren er vier sigarenfabrieken, vijf sigarenmakerijen en drie tabakskerverijen in Gemert met in totaal zo’n 100 man in dienst. Dat hielp een beetje met de terugval van de banen in de weverijen. En ook sigaren konden in thuiswerk worden gedaan. Er werd zelfs een tabakswerkersgilde St Jan opgericht in 1909. Het had zo'n 20 leden en was tegen de wil van de pastoor opgericht, die vond de tabaksbewerkers maar vlegels. Er was dan in het begin ook geen geestelijk adviseur. In die tijd was een vereniging zonder geestelijk adviseur vloeken in de kerk en die situatie is dan ook in later jaren gewijzigd.

Een van de fabrieken was van de familie Corstens die schijnbaar in de 19e eeuw al een winkel had voor tabaksartikelen. Dat is de Kerkstraat nr. 5. In de loop van de tijd liepen de zaken zo goed dat in 1909 een nieuwe woning werd gebouwd, een chic herenhuis, dat is de Kerkstraat nr. 1 en in 1922 een nieuwe winkel, de Kerkstraat nr. 3. Die werd deels in ‘Um 1800 stijl’gebouwd, een heel conservatieve bouwstijl met veel versieringen. De zaak werd toen ook uitgebreid naar grossierderij zodat meer producten aan de man konden worden gebracht. Het was een heel cluster aan gebouwen want aan de Bonengang naast deze gebouwen lagen ook de sigarenfabriek en tabakskerverij van de familie Corstens. Er was ook een koffiebranderij waar ‘Gemertse koffij’ werd gemaakt van het gewas chichorei. Die Bonengang liep van de kerkstraat langs deze gebouwen zo de velden in waar de tabak geteeld werd. Hoewel er ook veel import tabak werd gebruikt voor de Nederlandse sigaar.



Bronnen:

Monumenteninventarisatieformulier

A. Otten, Het tabakswerkersgilde St. Jan te Gemert: oprichting en eerste jaren, Gemerts Heem, Jrg 23, 1981, nr.3, Heemkundekring De Kommanderij, Gemert

B. Bierkens, De Sigaar uit de Kempen: Heden en verleden van een markante bedrijfstak, Kempen Group, 1997, Hapert/Eindhoven