Middeleeuwse kerk Middelbeers
Middeleeuwse kerk Middelbeers
De middeleeuwse kerk van Middelbeers was gewijd aan Sint-Willibrordus en had een onbekende rang. Het was een appendix van Oirschot met de status van filia of dochterkerk. De patronaatsrechten werden uitgeoefend door de deken en het kapittel van Sint-Petrus te Oirschot. Daarom komt in archiefstukken soms de term Berse canonici voor.
Afbeelding: Middeleeuwse kerk Middelbeers (bron Brabant Collectie)
De voormalige Rooms Katholieke St. Willibrorduskerk is een pseudobasiliek uit de eerste helft van de 15e eeuw, gebouwd in de stijl van de Kempische gotiek. De gotische kerk is na een lange periode van verval gerestaureerd en wordt wel een schoolvoorbeeld van Kempense dorpsgotiek genoemd (een juweeltje van Kempische gotiek). Het bouwwerkje heeft afgewogen verhoudingen en ligt op een ommuurd kerkhof met enige neogotische kruisen en monumenten. Het lagere koor uit omstreeks 1400 is gefundeerd op tufsteen, waarschijnlijk van een voorganger. De toren van drie geledingen heeft overhoekse steunberen en een ingesnoerde spits. Het gebouw was tot 1927 parochiekerk en werd in 1961-'62 gerestaureerd. In de kerk bevindt zich een barokke orgelgalerij. Op het kerkhof staan enkele neogotische grafkruisen. Het kerkgebouw is thans expositie-ruimte en wordt nog incidenteel voor de eredienst gebruikt. Het staat nu bekend als “Het Oude Kerkje”. (Willibrordstraat 25, Rijksmonument Nr. 31597; CHW nr. KL081-000602)
Op de plaats van de huidige kerk moet vroeger een kleinere kerk hebben gestaan. Bij graafwerken stuitte men op een basement die waarschijnlijk tot de funderingen van die oudere kerk heeft behoord. Het basement bleek opgebouwd uit verticaal op elkaar gestapelde zwerfkeien met daartussen liggende vullingen van ijzersteen. Het Oude Kerkje bezat een merkwaardige hardstenen doopvont die thans in de nieuwe kerk staat en die waarschijnlijk uit de dertiende eeuw stamt. Ze is versierd met vier primitief bewerkte koppen die Assyrisch aandoende baarden dragen. Deze doopvont is waarschijnlijk het oudste historische stuk dat de Beerzen rijk is.
