Gedenkteken dr. A. Mathijsen, Budel

Uit Erfgoedwiki
Ga naar: navigatie, zoeken

Gedenkteken dr. A. Mathijsen, Budel

Antonius Mathijsen werd op 4 november 1805 te Budel geboren. In 1837 promoveerde Mathijsen tot doctor in de genees- en heelkunde aan de universiteit van Giesen (Dld.) In 1851 deed Dr. Mathijsen te Haarlem een opzienbarende nieuwe ontdekking, namelijk een bruikbaar gipsverband. Dit gipsverband deed snel opgang en vond allerwege grote bewondering en daadwerkelijke toepassing. Dr. Mathijsen kreeg hiervoor vele onderscheidingen. Op 1 april 1860 werd Dr. Mathijsen in rang van luitenant kolonel, arts van het Nederlandse leger, gepensioneerd, waarna hij terugkeerde naar Budel. In 1875 verhuisde hij naar Hamont, waar hij op 15 juni 1878 overleed en begraven werd. Het ziekenhuis Oog in AI, gemeente Utrecht, is naar hem genoemden heet derhalve 'Dr. Mathijsen Ziekenhuis'.

Vijftig jaar na de dood van dr. A. Mathijsen werd het initiatief genomen, om in Budel een passend monument op te richten. Beeldhouwer C.A. Smout te Amsterdam werd opdracht verstrekt voor een borstbeeld en reliëf van dr. A. Mathijsen en aan weerszijden daarvan - in het gemetselde gedenkteken - twee reliëfgroepen van drie figuren, voorbeelden van toepassing van het gipsverband.

Een aardige omschrijving van de waarde van Matthijsens uitvinding werd te berde gebracht door de heer Polano in zijn inaugurele rede op 8 oktober 1869 bij het aanvaarden van het professoraat aan de Leidse hogeschool: "Wie de naam Mathijsen noemt, heeft die van een der weldoeners van het menselijk geslacht op de lippen. Na de chloroform ken ik geen middel, dat zoveel smarten gelenigd, zoveel ledematen behouden, zoveel levens gered, zoveel krachtige burgers voor de Staat gespaard heeft als het gipsverband. Hoort Langenbeck en hij zal u zeggen, dat met dat verband de krijgschirurgie een nieuwe phase is ingetreden. Hoort Szymonowsky en hij zal u verzekeren, dat de ware behandeling der beenbreuken en vooral de gekompliceerde, eerst met de kennis van het gipsverband aanvangt. Hoort Weber, Billroth en wie niet, en ze zullen u verklaren, dat ze bij gewrichtsontstekingen geen werkzamer middel kennen.”

Een kleine biografie van Antonius Mathijsen is te vinden in de Aa-kroniek: J. Biemans, ‘200 jaar Antonius Mathijsen, 1805-2005: de uitvinder van het gipsverband: leven, werk en herdenkingen’. In: Aa-Kroniek 24 (2005), p. 143-177

Gedenkteken Budel.jpg

Afbeelding: Gedenkteken Dr. A. Mathijsen