Boerderij Maaskant 5, Vessem

Uit Erfgoedwiki
Ga naar: navigatie, zoeken

Hallenhuis

Bestand:Hallenhuis.jpgIn 1991 trekt een bouwvallige boerderij de aandacht van de eigenaar en van enkele leden van de heemkundevereniging De Hooge Dorpen. Vanwege haar bouwvalligheid staat de boerderij op het punt gesloopt te worden. Wat opvalt is, dat de wijze van constructie van de houten gebintsbalken op een andere bouwwijze wijst dan die normaal wordt gevonden in langgevelboerderijen in de Kempen. Na bouwkundig onderzoek door bouwhistoricus Herman Strijbos en na archeologisch onderzoek van het erf en poeren, wordt de conclusie getrokken dat het gaat om een boerderij uit de vijftiende eeuw, een zogenaamd hallenhuis. Het oudste gedeelte bevat nog elementen die wijzen op een woonhuis en een stalgedeelte zoals men deze nog kent in bestaande hallenhuizen. Karakteristiek zijn ook de overstekken aan de korte gevels en de brede driebeukige bouw. Bewoners en vee hebben hierin onder een dak gehuisd. De gevonden scherven van het gebruikte aardewerk beslaan een periode die begint in de vijftiende eeuw en eindigt in de twintigste eeuw. De bewoners hebben in deze lange periode natuurlijk tal van veranderingen aan het hallenhuis aangebracht. Zo is de boerderij in de periode 1710-1738 sterk vergroot zodat er meer stalruimte en woonruimte ontstaat. De boerderij begint uit te groeien tot een langgevel boerderij waarbij ze aansluit bij de moderne ontwikkelingen van die tijd.

In 1991 wordt besloten dat de oudste constructie zo waardevol is dat ze beschermd moet worden als rijksmonument. Er worden door de eigenaar en de gemeente Vessem c.a. gelden vrijgemaakt voor restauratie en conservering.

In 2011 wordt een datering van de ouderdom van de gebintsbalken uitgevoerd met dendrochronologie. Dit jaarringenonderzoek levert 1390 op als kapdatum van de eikenbomen voor 4 balken van het oudste deel van de constructie. Daardoor behoort Maaskant 5 tot de oudste boerderijen van onze provincie.

Het historisch onderzoek van boerderij Maaskant 5 is uitgebreid beschreven in het Jaarverslag 1998 van de Stichting Historisch Boerderij-Onderzoek ; de resultaten van het dendrochronologisch onderzoek zijn samengevat in een rapport van Planung und Bauforschung van Pressler GmbH d.d. 11-04-2011.