Blokhuis Leensel op de grens Asten-Vlierden-Liessel

Uit Erfgoedwiki
Ga naar: navigatie, zoeken

Blokhuis Leensel op de grens Asten-Vlierden-Liessel

Blokhuizen waren onderdeel van de verdedigingsgordel van het hertogdom Brabant.Tijdens de aanvallen van de Geldersen in de periode 1477-1543 vervulden ze op strategische plekken aan de Brabantse grens hun functie. Een van die vermeende strategische plekken was Leensel aan de Astense Aa op de grens van Asten-Vlierden-Liessel.

Uit de schaarse informatie in de archieven over dit blokhuis, is af te leiden dat dit blokhuis zeer waarschijnlijk niet op Astense grondgebied stond, maar dat het Astense Leensel wel in het verdedigingswerk was opgenomen. Eigenaar en bewoners hadden rechten in Asten, zoals het mogen hoeden van hun schapen op de Astense 'gemeynt'. Voor 1476 woonde Heyn van Rut op het blokhuis en hij liet toen zijn schapen dagelijks grazen op de Astense 'gemeynt'. Heyn huurde het blokhuis van Jan van Berlaer. Heyn verklaart later nog eens dat hij als bewoner van het blokhuis 'schot ende genot tot Asten' had.

Het 'blockhuys' op Leensel was omgracht. De gracht werd gevoed met water uit de Astense Aa. Toen Jan die Roever voor Jan van Berlaer eigenaar was, schakelde hij regelmatig omwonenden in om de gracht te vegen. Gherit Jacops Loey van Bergelen weet het Astense dorpsbestuur in 1476 te vertellen, dat hij het watertje dat door de gracht loopt moest stoppen de gracht schoon te kunnen maken. Het verhaal van Dirc Willems sProenyxzoen, Jan Jan Gherits Claeszoen en Art Vrijnds is hetzelfde. Zij noemen het watertje de 'A'. Door dat afdammen van de Aa ontstond er wateroverlast op de aangrenzende percelen.

In 1510, als Asten en Liessel al veel te verduren hebben gehad van de aanvallen van de Geldersen, is het blokhuis hersteld en uitgebreid voor de bewoners en de 'ruteren', de soldaten.

De tijd vroeg om een ander blokhuis. Met de bouw er van begon Everard van Doerne in 1516. Niet op Leensel, maar aan de oostkant van Liessel op het Sloot.

Bronnen: Archief: RHCe, oud-rechterlijk archief Asten, inv.nr. 55, schepenprotocol 1473-1478.

Literatuur: Wiro van Heugten. Blokhuizen in oostelijk Noord-Brabant. In Het Brabants Kasteel, jrg. 5, nr. 2, juni 1982, p. 3-18.